En wat je wél zou moeten (w)eten!
Dankzij onze smartphones en het altijd toegankelijke internet, hebben we allemaal continu gigantische hoeveelheden informatie beschikbaar. En dus, gaan we ook massaal op zoek naar wat gezond is, wat we kunnen (en zouden moeten) eten, welke dieet we moeten volgen en waar we van afvallen. Het antwoord op vragen als ‘Word ik dik van koolhydraten?’ of ‘Val ik af van pittig eten?’ is slechts één Google-search bij je vandaan! Maar betekent dat dan ook dat je alles wat je terugkrijgt of leest dan ook moet geloven?
Zeker niet, want er zitten ook altijd ‘broodje aap verhalen’ tussen. Geloven in fabels kan ervoor zorgen dat afvallen knap lastig wordt of dat je zelfs het tegenovergestelde bereikt: je komt aan. En, omdat wij bij VYTAL houden van feiten, ben ik (Thomas Hengstmengel) op onderzoek gegaan! Ik zet de 5 allergrootste dieetfabels voor je op een rijtje. Lees snel verder!
#1 - Van eten na 20.00 uur word je dik
Vroeger mocht ik van mijn moeder nooit meer eten, zodra het buiten donker werd: “Nee Thomas, je mag nu niets meer eten. Het is al avond en dan word je dik!”. Ik vond het toen vooral heel gemeen, want ik had toch honger? Maar later, tijdens mijn studie, vroeg ik mij af: klopt dit eigenlijk wel?
Op dit moment is het onduidelijk of eten laat op de avond en ’s nachts samenhangt met overgewicht. Dit komt doordat er te weinig studies zijn uitgevoerd om conclusies te kunnen trekken. Wat wel duidelijk is: het gaat om de hoeveelheid calorieën die je totaal op een dag binnenkrijgt door eten en hoeveel calorieën je verbruikt door bijvoorbeeld beweging. Dit noemen we ‘de energiebalans’. Wat je meer eet dan je verbrandt, sla je op als vet. Daardoor kun je aankomen in gewicht.
Als je toch trek krijgt in de avond, kun je gerust wat eten. Voorbeelden van gezonde opties zijn: een portie fruit of groente, een handje ongezouten noten of een boterham met mager beleg. Bewaar ongezonde snacks zoals verse stroopwafels van de markt of die oh zo lekkere hazelnootschuimtaart voor een speciaal moment, zo voorkom je een ‘positieve’ energiebalans.
#2 - Koolhydraten zijn dikmakers
Nee, van koolhydraten word je niet dik. Koolhydraten hebben een slechte naam gekregen omdat mensen ze vooral associëren met suikers die in ongezonde producten zitten, zoals koek en snoepgoed, maar in een gezond en gevarieerd dieet zijn koolhydraten nooit per definitie ongezond of gevaarlijk (ook al zullen trendy dieet bewegingen zoals het ‘keto-dieet’ dit nooit toegeven). Integendeel, ze zijn juist een belangrijke energiebron voor het lichaam! Vooral voor de hersenen en rode bloedcellen zijn koolhydraten erg belangrijk.
Net zoals eiwitten en vetten zijn koolhydraten een macronutriënt, en leveren ze calorieën (4 kilocalorieën per gram koolhydraten) aan het lichaam. Koolhydraten komen (heel simpel gezegd) in twee vormen voor: Complexe en enkelvoudige koolhydraten. Complexe koolhydraten zijn de bron van voedingsvezels en zitten in volkoren-en graanproducten en veel groenten. Enkelvoudige koolhydraten zitten bijvoorbeeld in fruit en melk.
Producenten voegen vaak veel enkelvoudige koolhydraten (suiker) toe aan producten, niet alleen aan snoepjes en koekjes, maar ook aan producten waar je het misschien niet van verwacht zoals vruchtenyoghurt, vruchtensap en maaltijdsauzen. Dit gebeurt omdat suiker goedkoop is, de houdbaarheid van producten verlengt, en omdat suiker natuurlijk onweerstaanbaar lekker is.
Zoals hierboven vermeld speelt de energiebalans een grote rol in het aankomen of afvallen in gewicht, je kunt dus prima koolhydraten eten en afvallen tegelijkertijd! Daarnaast hebben koolhydraten positieve effecten op je gezondheid, zoals het verlagen van het risico op hart- en vaatziekten. Kortom: onmisbaar dus!
De volgende koolhydraat-bevattende producten staan in de Schijf van Vijf (bron: Voedingscentrum) en dragen dus bij aan een gezond en gevarieerd dieet:
- Volkoren brood-en graanproducten
- Fruit
- Groenten
- Peulvruchten
Onderstaande koolhydraat-bevattende producten staan niet in de Schijf Van Vijf, omdat ze veel suiker en dus veel calorieën bevatten:
- Frisdranken
- Koek
- Snoep
- Vruchtensappen
Het consumeren van deze producten verhoogt het risico op overgewicht en diabetes type 2, eet of drink ze daarom niet te vaak.
#3 - Light producten zijn gezonder
Een product is ‘light’, dan moet het wel gezond(er) zijn toch!? Helaas is dit niet altijd het geval.
De term ‘light’ is een voedingsclaim en mag niet zomaar gebruikt worden. Wettelijk gezien moet een light-product minimaal 30% minder calorieën, vet of suiker bevatten dan een vergelijkbaar product. Een light-product kan een gezond alternatief zijn voor een gewoon product. Denk bijvoorbeeld aan een zuivelproduct waarin 30% minder vet zit en waaraan geen suikers zijn toegevoegd.
Producenten maken light producten om in te spelen op de toenemende vraag naar gezondere voeding, en om dus aan jouw wens om af te vallen te voldoen. Dit is op zich niks verkeerds, gezonde voeding is nou eenmaal essentieel voor een goede gezondheid. Het verminderen of weghalen van suiker of vet uit een product zorgt echter vaak voor een product wat iets minder lekker smaakt dan dat je gehoopt had. Producenten hebben hier soms sluwe trucjes voor. Voorbeeld: de light variant van jouw potje pindakaas bevat 30% minder vet, maar bevat evenveel calorieën als de ‘normale’ pindakaas. Hoe kan dit? Het antwoord: in dit geval heeft de producent het vet vervangen voor extra koolhydraten, waardoor de pindakaas net zo lekker smaakt als de gewone variant. Jij blij omdat je denkt dat je gezond bezig bent, en de producent is blij omdat hij een nieuwe doelgroep weet aan te spreken. Ondertussen is jouw energiebalans hetzelfde gebleven en vraag je je af waarom je in godsnaam niet afvalt.
Mijn advies; lees het etiket! Vergelijk zelf de voedingswaarde per portie en bepaal zelf hoe 'light' jouw productkeuze is. Oh, en vergeet trouwens niet te kijken naar de prijs, want sommige light producten zijn een stuk duurder :)
#4 - Het sapkuur-dieet a.k.a. 'juice cleansing'
Een sapkuur-dieet (ook wel bekend als ‘juice cleansing’) houdt in dat iemand, naast water en thee, uitsluitend vruchtensappen mag drinken. Op deze manier zou je je lichaam de hard nodige ‘detox’ geven die het verdiend. Ik zal je een geheimpje verklappen: Jouw lichaam reinigt zichzelf al zo’n 24 uur per dag, 7 dagen per week en 365 dagen per jaar. Als het menselijk lichaam geen natuurlijk afvalverwerkingssysteem voor het opruimen van lichaamsvreemde en potentieel toxische stoffen zou hebben, dan was de mensheid allang uitgestorven.
Juice cleansing is een typisch voorbeeld van een ‘crashdieet’; drastisch minder eten dan dat je lichaam nodig heeft, zodat je op korte termijn veel kan afvallen. Ik hoor ze al zeggen: “Op korte termijn afvallen, dat klinkt geweldig toch!?”. Wat er minder geweldig aan is, is dat het behaalde ‘succes’ ook van zeer korte duur is. Het gewichtsverlies dat je ervaart tijdens een sapkuur is vaak tijdelijk, zodra je ermee stopt en terugvalt in je normale eetpatroon, kom je weer aan in gewicht.
Bij juice cleansing krijg je een enorm gebrek aan calorieën binnen, waardoor je snel veel afvalt. Bovendien zul je naast een gebrek aan calorieinname ook een gebrek aan allerlei voedingsstoffen opbouwen zoals eiwitten, vezels en bepaalde vitamines en mineralen. Je zult niet alleen afvallen in vet en vocht, ook zul je significant afvallen in spiermassa. Afvallen in spiermassa wil je zo veel mogelijk voorkomen, omdat spieren cruciaal zijn voor een gezond lichaam en gezonde levensstijl.
Naast het afslanken van het lichaam, zal ook de portemonnee van de ijverige ‘detoxers’ significant afslanken. Vaak zijn deze sapkuur-diëten erg duur, en zit je aan een abonnement vast met een opzegtermijn net zo flexibel als de variatie binnen voedselgroepen geschikt voor het sapkuur-dieet.
#5 - Vegan eten om af te vallen
Vegan eten is meer een statement, maar in de VYTAL-app staat 'veganistisch' ook als dieetvoorkeur. Zeg gerust eetvoorkeur, want in the end wordt vegan niet per se ingezet als dieet met de doelstelling op af te vallen. Want, als je de hele dag door frisdrank drinkt of haver capu's met 3 suikerklontjes, dan kan je nog zo vegan zijn, maar dan leef je niet gezond.
Als mens zijn we van nature omnivoren. Dat wil zeggen dat we zowel plantaardig als dierlijke producten eten om aan onze benodigde voedingsstoffen te komen. Foliumzuur (Vitamine B11) zit bijvoorbeeld in plantaardige producten, terwijl cobalamine (Vitamine B12) weer in dierlijke producten zit. Als mens zijn we dus ‘alleseters’. Doordat in het veganistische dieet dierlijke producten zijn uitgesloten, worden veganisten gedwongen om dit soort voedingsstoffen uit alternatieve producten te halen, wat niet altijd even makkelijk is. Een plotseling besluit om de huidige manier van eten te vervangen met een vegan-dieet kan daarom voor onverwachte tekorten zorgen in het menselijk lichaam (zoals een Vitamine B12 tekort, wat tot een vorm van bloedarmoede kan leiden).
Kortom: een vegan 'dieet' werkt niet beter of slechter dan een gevarieerd gezond dieet of leefstijl. Althans, als je doelstelling is om af te vallen (terugdenkend aan de juiste energiebalans ;). Eet je vegan vanuit ethiek of om een statement te maken? Maar wil je ook graag afvallen? Vraag dan hulp van een voedingscoach, gewichtsconsulent of diëtist om een persoonlijk eetschema op te stellen. Dan weet je zeker dat het werkt!
Let’s get VYTAL!
Er is geen ‘quick fix’ voor succesvol gewichtsverlies op de lange termijn. Het vereist een combinatie van gezonde voeding, voldoende beweging, voldoende kwalitatieve slaap en vooral het aanpassen van je leefstijl en gewoontes. Geen paniek, VYTAL staat klaar om jou hierbij te helpen!
Wil jij aan de slag met gezonde voeding en eten volgens een voedingsschema op maat? (met wel of juist geen verhoogde eiwitinname ;). Start dan met de VYTAL-app en sluit je aan bij één van onze 3000+ coaches in Nederland en België.
.
Let’s get VYTAL!
Reactie plaatsen
Reacties